Çukurambar Mah. 1465. Sok. No:5/23 Çankaya/Ankara | +90 551 939 66 88 | [email protected]
Giriş
Türkiye genelinde yabancıların sınır dışı işlemleri ve idari gözetim süreçleri, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) çerçevesinde yürütülmektedir. Bu kapsamda, Çankırı Geri Gönderme Merkezi, özellikle İç Anadolu bölgesinde hakkında sınır dışı kararı verilen veya idari gözetim altına alınan yabancıların tutulduğu önemli kurumlardan biridir.
Çankırı’daki bu merkez, Göç İdaresi Başkanlığı tarafından yönetilmekte olup, hem yabancıların idari gözetim sürecini hem de geri gönderme kararının uygulanma aşamasını yürütür. Ancak bu süreçlerde çoğu zaman hak ihlalleri, iletişim engelleri, hukuki destek eksikliği veya tebligat hataları yaşanabilmektedir. Bu nedenle hem yabancılar hem de yakınları için sürecin hukuki boyutunu bilmek son derece önemlidir.
Bu yazıda, Çankırı Geri Gönderme Merkezi süreci, idari gözetim kararı, itiraz yolları, haklar ve avukat desteği başlıklarıyla kapsamlı bir rehber sunulmuştur.
Çankırı Geri Gönderme Merkezi, Çankırı Merkez - Abdülhalik Renda Mahallesi, Ankara Caddesi No:363 adresinde yer alır. İç Anadolu Bölgesi’ndeki en önemli geri gönderme merkezlerinden biri olup, Ankara, Eskişehir, Kastamonu ve Bolu gibi illerden de yabancıların sevk edildiği bir tesistir.
Merkez, yaklaşık 45.000 m² alan üzerine kurulmuş olup, güvenlik seviyesi yüksek, kapalı devre izleme sistemleriyle donatılmış modern bir yapıya sahiptir. Sağlık, barınma, iaşe, dini ihtiyaç ve sosyal alanlara dair birimler mevcuttur.
Geri gönderme merkezleri, hakkında sınır dışı kararı verilen veya ülkede yasal kalış hakkı sona eren yabancıların geçici olarak tutulduğu idari kurumlardır.
Geri Gönderme Yasağı:
Hiçbir yabancı, işkence, insanlık dışı veya onur kırıcı muamele göreceği bir ülkeye geri gönderilemez. Bu kural, uluslararası insan hakları sözleşmeleri ve Anayasa m.38 gereğince mutlak niteliktedir.
3.1. İdari Gözetim Kararı
Valilik (Göç İdaresi aracılığıyla), aşağıdaki durumlarda yabancılar hakkında idari gözetim kararı verebilir:
Bu kararla birlikte kişi, Çankırı Geri Gönderme Merkezi’ne sevk edilir ve idari gözetim altına alınır.
3.2. Tutulma Süresi
3.3. Alternatif Tedbirler
Göç İdaresi ve Mahkemeler , Dava açan kişiler hakkında bazı alternatif tedbirler uygulayabilir:
Yabancılar, geri gönderme merkezinde insan onuruna uygun koşullarda tutulmalıdır. Bu haklar, ulusal ve uluslararası hukuk tarafından güvence altındadır.
4.1. Bilgilendirilme Hakkı
Yabancıya, sınır dışı kararı ve idari gözetim kararı anadilinde veya tercüman aracılığıyla bildirilmelidir. Kararda, hangi nedenlerle gözetim altına alındığı ve hangi yasal yollara başvurabileceği açıkça yazmalıdır.
4.2. Avukata Erişim Hakkı
Yabancı kişi, kendi seçtiği avukatla görüşme hakkına sahiptir.
4.3. Aile ve Konsoloslukla Görüşme
Yabancılar, aileleriyle telefon veya ziyaret yoluyla iletişim kurabilir. Ayrıca vatandaşı oldukları ülkenin konsolosluğuna bilgi verilmesi gerekir.
4.4. Sağlık, Gıda ve Barınma
Merkezde sağlık hizmeti verilmek zorundadır. Kadın, erkek ve çocuk bölümleri ayrıdır; düzenli gıda, temizlik, ibadet alanı ve açık hava zamanı sağlanmalıdır.
5.1. İdari Gözetim Kararına İtiraz
İdari gözetim kararına karşı İlgili Hakimliğe itiraz edilmelidir. Bu dava yolu ancak sınır dışı kararına ilişkin dava açıldıktan sonra uygulanması gereken bir yoldur. Aksi halde sadece bu yolun izlenmesi kişinin ülkede kalması için yeterli değildir.
Bu sorunlar karşısında, avukat desteği almak ve itiraz süreçlerini doğru yürütmek kritik öneme sahiptir.
Çankırı Geri Gönderme Merkezi, Türkiye’deki idari gözetim sisteminin önemli halkalarından biridir. Ancak bu süreç sadece idari bir işlem değil, temel hak ve özgürlüklerle doğrudan ilgili bir süreçtir. Bu nedenle hem yabancılar hem de yakınları açısından profesyonel hukuki destek almak, süreci takip etmek ve itiraz haklarını doğru kullanmak hayati önem taşır.
Keleş Hukuk & Danışmanlık Bürosu olarak, Çankırı Geri Gönderme Merkezi sürecinde hukuka aykırı gözetim, sınır dışı veya tahdit işlemlerine karşı müvekkillerimizin haklarını korumak için etkin hukuki çözüm sunmaktayız.
1- Çankırı Geri Gönderme Merkezi nerededir ve nasıl ulaşılır?
Çankırı Geri Gönderme Merkezi, Çankırı Merkez - Abdülhalik Renda Mahallesi, Ankara Caddesi No:363 adresindedir.
Ulaşım genellikle Çankırı şehir merkezinden servis veya özel araçla sağlanır. Merkez, Ankara’ya yaklaşık 130 km uzaklıktadır. Ziyaret gün ve saatleri Göç İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenir ve randevuyla giriş yapılır.
2- Geri gönderme merkezi nedir?
Geri gönderme merkezi, hakkında sınır dışı kararı alınan veya yasal kalış süresi biten yabancıların geçici olarak tutulduğu idari tesistir.
Bu merkezlerde yabancılar, mahkûm değil, idari gözetim altındaki kişiler statüsündedir. Amaç, kimlik tespiti, ülkesine dönüş hazırlığı veya idari işlemlerin tamamlanmasıdır.
3- Çankırı Geri Gönderme Merkezi hangi durumlarda kullanılır?
Aşağıdaki yabancılar genellikle Çankırı GGM’ye sevk edilir:
4- Geri gönderme merkezinde tutulma süresi ne kadardır?
Toplam süre 12 ayı geçemez. Ancak özel durumlarda (örneğin adli soruşturma veya sağlık engeli) kişi serbest bırakılmadan uzun süre merkezde kalabilir.
5- İdari gözetim kararı nedir?
Valilik tarafından verilen ve yabancının geri gönderme merkezinde tutulmasını öngören idari nitelikli bir karardır.
Amaç ceza vermek değil, sınır dışı işlemlerini güvenli biçimde yürütmektir.
Bu karar yazılı olmalı ve kişiye tercüman aracılığıyla tebliğ edilmelidir.
6- İdari gözetim kararına itiraz nasıl yapılır?
Yabancının avukatı, idari gözetim kararına karşı 7 gün içinde ilgili Hakimliğe başvurabilir.
Hakim, başvuruyu 5 gün içinde karara bağlar
7- Sınır dışı kararına karşı nasıl dava açılır?
Sınır dışı (deport) kararına karşı İlgili Mahkemede iptal davası açılır.
Bu aşamada profesyonel avukat desteği son derece önemlidir.
8- Yabancı kişi Çankırı Çankırı Geri Gönderme Merkezin’de avukatla görüşebilir mi?
Evet. Yabancının avukatıyla görüşme hakkı vardır.
Görüşmeler baro kartı ibrazı veya Göç İdaresi’nin oluşturduğu randevu sistemi üzerinden yapılır.
9- Yabancının ailesi Çankırı Geri Gönderme Merkezin’deki kişiyle görüşebilir mi?
Evet.
Aile bireyleri, belirlenen ziyaret günlerinde randevulu şekilde görüşme yapabilir.
Ziyaret süresi genellikle 15-30 dakikadır.
Ayrıca, yabancıların haftalık olarak telefonla ailelerini arama hakkı da bulunur.
10- Geri gönderme merkezinde sağlık ve gıda hizmetleri nasıl sağlanır?
Merkezde 24 saat esasına göre sağlık personeli bulunur.
Acil durumlarda devlet hastanelerine sevk yapılır.
Yabancılara üç öğün yemek, içme suyu, temizlik malzemeleri ve hijyen desteği sağlanır.
Kadın, erkek ve çocuk bölümleri ayrıdır.
11- Çocuklar veya hamile kadınlar da geri gönderme merkezinde kalır mı?
Kural olarak, çocuklar tek başına idari gözetim altına alınamaz.
Ancak ailesiyle birlikteyse aile birliği korunarak merkezde kalabilir.
Hamile, engelli veya ciddi sağlık problemi olan kişiler için alternatif tedbir uygulanabilir (örneğin ikamet zorunluluğu veya imza yükümlülüğü).
12- Uluslararası koruma başvurusu yapılabilir mi?
Evet. Başvuru sırasında avukat yardımı alınması önerilir.
13- Geri gönderme yasağı nedir?
Hiç kimse, gönderildiği ülkede işkence, kötü muamele veya ölüm riskiyle karşılaşacaksa o ülkeye gönderilemez.
Bu ilke geri gönderme yasağı (non-refoulement) olarak bilinir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve uluslararası sözleşmelerce güvence altındadır. Ancak bu durum için kişiye ait belgelerin olması gerekmektedir.
14- İdari gözetim kararına kim bakar ve ne sıklıkla incelenir?
Her ay Göç İdaresi yetkilileri tarafından kişinin durumu gözden geçirilir.
Şartlar ortadan kalktıysa idari gözetim sonlandırılabilir.
Kişi veya avukatı, yeni gelişmeler olduğunda yeniden başvuru yapabilir.
15- Çankırı Geri Gönderme Merkezi’nden serbest bırakılmak mümkün mü?
Evet.
Aşağıdaki durumlarda serbest bırakma kararı verilebilir:
Tüm bu durumlar avukat aracılığıyla Mahkemeye bildirilir ve Mahkeme tarafından değerlendirir. Uygun görülmesi halinde kişi serbest kalır.
16- İtiraz süresi kaç gündür?
17- Avukat olmadan itiraz yapılabilir mi?
Yabancı kişi geri gönderme merkezinde olduğu için itiraz yapamaz. Avukat aracılığıyla itiraz ve dava süreçleri kişi adına yürütülür.
18- Çankırı Geri Gönderme Merkezin’de tutulan kişi Türkiye’den çıkmak isterse ne olur?
Kişi kendi rızasıyla ülkesine dönmek isterse, “gönüllü geri dönüş” başvurusu yapılabilir. Kişi avukatı aracılığıyla bildirim yapar ve seyahat masraflarını makbuz alarak sunar. Bu durumda idari gözetim sonlandırılır ve Göç İdaresi tarafından seyahat belgesi düzenlenir. Kişi yetkili personeller ile birlikte havalimanına götürülür ve uçağa bindirilir.
19- Avukat desteği nereden alınır?
Özel Avukatlar: Süreç boyunca sürekli iletişim ve dava takibi sağlar.
Keleş Hukuk & Danışmanlık Bürosu, geri gönderme merkezlerinde bulunan yabancıların itiraz, iptal ve serbest bırakılma taleplerini profesyonel biçimde yürütmektedir.
20- Geri gönderme merkezlerinde kötü muamele veya ihlal yaşanırsa ne yapılabilir?
Yabancı veya avukatı şu yerlere şikâyet başvurusu yapabilir:
Her olay mutlaka belgelenmeli (fotoğraf, rapor, tanık beyanı, dilekçe) ve resmi kayıt altına alınmalıdır.
21- Çankırı Geri Gönderme Merkezi hangi illerden yabancı kabul eder?
Genellikle Ankara, Eskişehir, Kastamonu, Karabük, Bolu, Bartın, Sinop ve çevre illerden gönderilen yabancılar Çankırı Geri Gönderme Merkezine sevk edilir.
Dolayısıyla merkez, bölgesel ölçekte çok sayıda yabancı için geçici tutulma yeridir.
22- Geri gönderme merkezindeki yabancının yakınları bilgi alabilir mi?
Evet.
Aile bireyleri, avukat veya konsolosluk aracılığıyla kişinin durumu hakkında bilgi talep edebilir.
Ancak kişisel veriler nedeniyle detaylı bilgiler sadece avukata veya resmi yakınlarına verilir.
23- Yabancı kişi merkezde belge veya pasaportunu kaybederse ne olur?
Göç İdaresi, kişinin ülkesinin konsolosluğuyla iletişime geçer ve geri kabul belgesi veya geçici seyahat belgesi (laissez-passer) talep eder.
Bu süre zarfında idari gözetim devam eder; kimlik belirlenmesi tamamlandığında sınır dışı işlemi uygulanır.
24- Sınır dışı işlemi iptal edilirse kişi hemen serbest bırakılır mı?
Evet.
İlgili Mahkeme yürütmeyi iptal kararı verirse, kişi derhal serbest bırakılmalı ve sınır dışı işlemi durdurulmalıdır.
Ancak kararın uygulanması 1-3 gün sürebilir.
25- Keleş Hukuk & Danışmanlık Bürosu nasıl yardımcı olabilir?
Keleş Hukuk, Çankırı Geri Gönderme Merkezi sürecinde:
